Hoorzitting afgelast: raadsleden tevreden na bezoek aan werkfabriek

Jacqueline Grosman interviewt Jacqueline Grosman (12 oktober 2005)

Heb je het al gehoord? De hoorzitting gaat niet door.

Dat meen je niet!

Jawel. De voorgenomen hoorzitting naar de gang van zaken bij de werkfabriek van SagEnn in Arnhem is afgelast. De werkgroep van commissieraadsleden die de hoorzitting zou voorbereiden, heeft na een bezoek aan de werkfabriek besloten dat de sfeer op de werkvloer voldoende verbeterd was. Een hoorzitting was niet meer nodig. Het zou een 'te zwaar middel' zijn. Dat heb ik 10 oktober gehoord tijdens de commissievergadering van Economie en Sociale Zaken.

Een 'te zwaar middel', wat bedoelen ze daarmee?

Misschien willen de wethouder in de watten leggen met dit besluit, ik weet het echt niet. De raadscommissie heeft in juni in meerderheid besloten tot een hoorzitting. Het is nu oktober en nou hoeft het ineens niet meer. Het is mij niet duidelijk welke overwegingen de doorslag hebben gegeven.
Ik bedoel: het middel van de hoorzitting is niet een doel op zich, het gaat om een goede dienstverlening van SagEnn aan de cliënten. Als dat op een andere manier kan worden bereikt, is het natuurlijk ook goed. Maar zo'n hoorzitting zou wel een mooie gelegenheid zijn om schoon schip te maken, lijkt me.

Misschien willen ze het niet weten?

Ja, dat denk ik ook. Er is de politiek veel aan gelegen dat dit soort 'heropvoedingsprojecten' en 'hervormingen' doorgaan. Dat is landelijk de tendens van de laatste jaren. De boodschap is: iedereen moet wat bijdragen aan de maatschappij. De werkzaamheden zijn echter niet een bijdrage aan de maatschappij maar aan de winstcijfers van de reïntegratiebureau's.
De gemeente Arnhem besteedt zo'n slordige 25 miljoen euro per jaar aan reïntegratie (de gemeente heeft ook contracten met andere bedrijven dan SagEnn). Daarnaast is het werk sowieso niet van dien aard dat je nou het gevoel krijgt vreselijk veel bij te dragen. Het kost dus veel gemeenschapsgeld, leidt tot een hoop onrust en ellende en levert nauwelijks banen op en de Dienst Inwonerszaken moet er zo ongeveer naast blijven staan om het proces in goede banen te leiden ! Dan begrijp ik niet waarom het project koste wat kost door moet blijven gaan. Dat zal dan wel vanwege de politieke agenda's zijn.
Kijk, in maart 2006 zijn er gemeenteraadsverkiezingen en ik heb het donkerbruine vermoeden dat de kaarten al zo'n beetje zijn geschud. Mijn rapportage over SagEnn was mogelijk één van die kaarten. Want ja, wie zijn wij werklozen nou helemaal?

Zou dat nou? Klinkt cynisch hoor? De uitslagen zijn toch nog helemaal niet bekend, dan valt er toch nog niet te kaarten.
Maarreh... zou het nu wat beter gaan, daar in de werkfabriek?

Ja, individuele problemen zijn opgelost, dat valt niet te ontkennen.
VOORBEELD 1: Een collega kreeg blijvend een forse korting op haar uitkering opgelegd. Ze zou achteraf pas het hele maandbedrag krijgen als ze zich 'netjes had gedragen'. Het was volslagen onduidelijk wat ze verkeerd had gedaan. Ze was een 'apart geval' volgens de casemanager. Gissend naar de oorzaak van de korting herinnerde de collega zich dat ze een mailtje van mij op het prikbord in de werkfabriek had gehangen. In dat mailtje stond dat ik de gemeenteraad op 6 juni zou toespreken. De casemanager had zich het woord opruiïng laten ontvallen. Het leek erop dat dat de reden was. Maar nee, dat was het ook niet. Er bleek geen geldige reden te zijn en de korting is vrij snel teruggedraaid en de collega heeft een andere casemanager gekregen. Opgelost!
VOORBEELD 2: Begin juni heeft de Dienst Inwonerszaken een stapel buskaarten aangeschaft en is daarmee naar de werkfabriek gegaan om die uit te delen aan de tewerkgestelden. Een collega kwam altijd met de brommer. Ze kon niet met de bus want dan moest ze te vroeg weg en dan zou haar kind alleen thuis zijn en dat was in dit specifieke geval nou eenmaal onverantwoord. Zij kon geen vergoeding krijgen voor de benzine. Zij heeft haar verhaal verteld aan de wethouder en die heeft gezorgd dat ze die benzine vergoed zou krijgen. Dat was dus opgelost.

Ja, maar.... is er ook iets verbeterd voor de hele groep?

Ja, ook wel. De cliënten krijgen voortaan een euro per gewerkt uur bovenop hun uitkering. Dat is begin september medegedeeld door de locatiemanager van de werkfabriek tijdens het werkoverleg op een maandagmorgen. Het bedrag schijnt eenmaal per jaar te worden uitgekeerd. Het gedoe over buskaarten is daarmee van de baan. Verder schijnt de sfeer beter te zijn. Ik kan dat niet controleren, ik kom er daar niet meer in. Dat zul je begrijpen.

Oh mooi, en verder nog iets?

Hmm, nou.... de Dienst Inwonerszaken heeft de strafkortingen onder de loep genomen. In totaal zouden er aan zeven mensen strafkortingen zijn opgelegd. In één geval is de korting ongedaan gemaakt omdat die onterecht was. In de andere gevallen waren de kortingen volgens de Dienst Inwonerszaken wel terecht. De conclusie luidde vervolgens dat niemand de dupe is geworden van de problemen bij SagEnn.

Ben je tevreden?

Nee!!!! Niet omdat ik het zonnetje niet in het water kan zien schijnen, dat kan ik heel goed. Het is natuurlijk mooi dat de sfeer verbeterd is. Het is ook mooi dat de Dienst Inwonerszaken veel aandacht aan de werkfabriek besteedt en zorgt dat individuele problemen worden opgelost. Achter de schermen schijnt er hard gewerkt te worden aan verbeteringen. Allemaal prima...

Nou dan!

Ik wil niet zeuren maar de 'schade' werd, voor zover ik weet, alleen maar afgemeten aan het aantal strafkortingen. Er zijn ook mensen die dermate geschokt zijn dat ze geen uitkering meer willen. Sommigen hadden tijdelijk werk en zullen weer zonder salaris komen te zitten als het werk ophoudt. Ze willen geen uitkering meer aanvragen omdat ze zich vernederd voelen en hun vertrouwen in de gemeente als spinazie in de pan is geslonken. Zo komen zij juist verder van de maatschappij af te staan, in plaats van dat zij gereïntegreerd worden. Dat vind ik een kwalijke zaak.
Voor mensen die bijvoorbeeld hun leven lang hard hebben gewerkt en hun best hebben gedaan en voor wie nu geen plaats meer is op de arbeidsmarkt omdat ze toevallig tegen de vijftig lopen, is dat wel een heel bittere pil. De WWB zou bedoeld moeten zijn om mensen juist op weg te helpen en niet om hen in de kou te laten staan en murw te maken.
Het probleem is: deze hele work first-aanpak gaat uit van een negatief mensbeeld: werklozen zouden niet willen werken, ze zouden te stom zijn om hun handen te laten wapperen of ze zouden de boel belazeren door zwart bij te werken. Dat zal heus weleens voorkomen maar waarom moeten de goeden onder de kwaden lijden?
Ik hoop dat diegenen die recht hebben op een uitkering hem ook krijgen. Begeleiding naar werk is ook prima, maar dan wel met fatsoen.

Enneh, hoe zie je de toekomst nou?

Vanaf 1 januari 2006 zijn de gemeenten niet langer verplicht om een groot deel van het reïntegratiebudget uit te geven aan commerciële bedrijven als SagEnn. De gemeente zou het dus zelf kunnen gaan doen. Het is natuurlijk de vraag of dat gebeurt want ze hebben nog een contract met SagEnn tot half juli 2006, bovendien is er veel geld en energie in het project gestoken en zou het gezichtsverlies kunnen lijken.

Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald, zou je zeggen.

Je haalt me de woorden uit de mond. Maar alle beleidstukken over dit onderwerp werden onlangs door een politica samengevat met de woorden: 'We moeten de werklozen bezighouden.' Dat voorspelt niet veel goeds.

Nee, maar jij bent er toch weg. Wat kun je nog doen?

Baan of geen baan, ik zal me blijven inzetten voor meer rechtvaardigheid en tegen de afbraak van de sociale zekerheid en vooral het mensbeeld en de flauwekul over heropvoeding die daaraan ten grondslag liggen. Het hangt me eerlijk gezegd al een paar jaar de keel uit hoe de verharding toeslaat en hoe pechvogels steeds verder de prut in worden geduwd. Dit was de druppel die de emmer deed overlopen.